2014-12-16

Cimusas

×cìmusas (l. cymes < vok. dial. zuomüese) sm. (1) Kdn kas esmingiausia, geriausia: Visas cìmusas susirinko Rdm. Viso cimuso nepasakęs turėjo nešdintis Mrs.

 zuomüese

???

 google.de

Kieno čia burtai?

ци́мус

Значение

  1. жарг. что-либо отличное, качественное ◆ В чем же её интерес? Вроде невзрачненькая марочка с буковками, но в этом то и сам «цимус». Alexey Nekrasov, «Сан Томе и Принсипи. Олимпиада-80», 2013 г.

Этимология

Происходит от идиш צימעס «цимес», далее из неустановленной формы.


Etymology

From Yiddish צימעס (tsimes).

Noun

cymes m inan
  1. (not used in plural form) something very tasty or of very high quality
  1. sweet carrot stew

Why polish?

 Koks svetimybės „cimusas“ lietuviškas pakaitas?

Nevartotinos svetimybės cimusas lietuviškas pakaitas germė (Kalbos patarimai. Kn. 4: Leksika: 1. Skolinių vatojimas, Vilnius, 2005, p. 37).

Pagal „Dabartinės leituvių kalbos žodyną“, germė – tai geriausioji daikto dalis.

Kada taip buvo...

germė̃ sf. (4)
1. geriausioji daikto dalis, geresnė vieta, geresnis kąsnis, gerumai: Gera vieta pievo[je], dirva, kur želia, bus germė̃ J. Čia pati germė̃, t. y. geriausi žemė atauganti J. Vagis beržo ger̃mę paėmė, o šakas viršutines paliko J. Duos tau iš germių̃, t. y. geresnių daiktų J. Čia tatai pačios ger̃mės Slnt. Man kliuvo pačios ger̃mės Krt. Visas germès išrinko Vvr. Dobilų pačias germès išganė Plt. Germès pats suvalgė, o ištaršas mums atidavė Užv. Germès suvalgęs, pri stalo vadina Vvr. Kaulą su germẽlėmis mėsos prilikau J. Kad visi taip darytų, tokiu būdu vien tik germės galėtų į laikraštį pareiti A1884,323. | prk.: Visa germė̃ (juok. užpakalis) matytis Rnv. ║ Šv laimė.
2. A1885,384 senas miškas, giria: Germių gyventojas L42. Lietuviškos gentės gyvenusios germėse tarp pelkių bei balų BsVVII.


ties

1 komentaras:

  1. audrius2014 m. gruodžio 16 d. 16:44

    Zmouniu esena, kou esi tou ir esi arba kuo zmogus eda tuom esa jo mesa... Ja ja, bichki prusishkai pavariau;)

    Moz nyvieryjat zemounes koum esat, ish kou kilat y tep doliau liau liau? Veizekit ir poushkit zirgo galva pinavijom;)

    cymes

    (jid. ;odniem. zum essen = do jedzenia, bądźodśrednio-górno-niemieckiego zuomüese= przystawka;A. Brückner twierdzi, że etymologia pojęcia pochodzi odwęg. słowa cimes= utytułowany, i jest „nazwą konia bohaterskiego”) –potrawa złożona z warzyw i owoców,zaliczana do deserów bądź ciepłych dań owocowo-warzywnych;w tradycyjnej kuchni żydowskkiej(w tymw Polsce) –legumina podawana podczasuroczystych posiłków,zwł.wieczerzy rozpoczynającej szabas. Przygotowuje się ją siekając drobno oraz mieszając owoce i warzywa gotowane bądź zalewa wrzątkiem; pod koniec gotowania dodaje się przyprawy (m.in.sól i cukier do smaku, często także cynamon, miód;czasem także nieco tłuszczu). Każda żydowska książka kucharska podaje wiele odmian tej potrawy.W praktyce składniki do c.i sposób jego przyrządzania zależny był od tradycji lokalnych (minhag)bądźrodzinnych,dostosowywanych do zamożności danej rodziny.W polskim uzusie językowym, c.jest synonimem czegoś smacznego lub wyjątkowo dobrego; specjał, rarytas; w języku potocznym –stanowi żartobliwe określenie czegoś jedynego w swoim rodzaju,czegoś najlepszego. W języku jidysz, poza pierwotnym znaczeniem,jest to pojęcie ambiwalentne. Pracochłonny sposób przyrządzania potrawy, związany z mieszaniem różnych składników,spowodował, że słowu c. nadawano także znaczenie skomplikowanej,zawiłej procedurybądź interesu;albo wręcz stawał się on synonimem kłopotów, komplikacji, przewlekłości w załatwianiu spraw.

    Gryns virtimas litvisho i germanisha i (z)idisha i polisha i lengvisha, o dabar vel i litevskai prusishka laba ar kalba, a ne teip?

    http://www.jhi.pl/psj/cymes

    AtsakytiPanaikinti